ÇEK ÇEKLERLE (REN LI CHE) YOLCULUK:
Pekin’de ilk gezi mekanım olan Yasak Kent gezisi sonrası önümüze çıkan “pedallı çek çek”in yani Ren Li Che (insan gücüyle giden araç) sürücüsünün ısrarına dayanamayarak binmiştik. Bu çek çek, insan gücüyle çalıştığı için iki kişiyle yol alması oldukça zordu. Çek çeke bindikten bir müddet sonra sürücü kan ter içinde kalmıştı. Alışık olmadığımız bu manzara karşısında vicdanımız zorlanmaya başladı. Ancak, sürücünün geçim kaynağı buydu. Çek çekin içerisinde ikilemler arasında sıkışıp kalırken, çocukluğumda annemle gittiğimiz semt pazarı anılarım gözümün önüne geldi. Semt pazarı dönüşünde annem hamal tutardı. Ancak, iyi yürekli anam hamala çok ağırlık binmesin diye fileleri bana ve kendisine paylaştırırdı. Görüntüde hamal tutmuş olurduk. Eve gelince hamala evde güzel bir sofra kurup karnını doyurnadan göndermezdi. Hamal giderken de küfesine biraz sebze meyva atardı. Aslında, annemin hamal tutması ihtiyaçtan çok yardım amaçlıydı. Bizim çek çeke binmemiz de böyle bir şeydi aslında. İnsan dayanamayıp bir müddet sonra iniveriyor.
Bununla beraber, bu pedallı çek çeklerin aile tiplerini hep sempatik bulmuşumdur. Önde, genelde baba aracı sürerken arkada anne ve çocuk sırtları dönük olarak sohpet ede ede giderler. Bazen de, yaşlı çiftler biner çek çeklerine. Erkek olan ağır ağır pedal sallarken, kadın soğuğa karşı bacaklarını bir şalla örterek (yaşlılar pek sohpet etmezler) dalgın dalgın yoldan geçenleri izler.
Bu araçların motorlu olan ikinci türü ise “motorlu çek çek”lerdir. Bunların motor gücü bir mobilet motorunun gücü kadardır. Bu tür motorlu çek çekler engelli plakası taşırlar. Her yolu kullanma pratiğine sahiptirler, bisiklet yolunu da, araba yolunu da. Tasarım olarak bir çok kentte çok çeşitli tiplerine rastlamak mümkündür. Standart tipi haki renkli ve sürücü kısmı kapalı olanlarıdır.
Bazı motorlu çek çeklerin sahipleri araçlarına kendi tasarımlarını uygulamışlar ve ortaya ilginç tasarımlar çıkmış.
Bu araçların arkasındaki kapıyı açarak tek kişilik koltuğuna sırtınız şöföre dönük olarak oturursunuz. Motorlu çek çeklerin sıkışık trafikteki büyük avantajına karşılık bana riskli gelen olumsuz tarafı da vardır. Bu araçları cadde köşelerini hızlı dönerken hep tehlikeli bulmuşumdur. Eğer, şöförle sizin ağırlık merkezi yukarıdaysa ve araç hızlı dönüş yapıyorsa devrilmeniz işten bile değildir. Xi’an’daki gezimizin dönüşünde trenimizin kalkmasına çoz az bir süre kalmıştı ve trafik çok sıkışıktı. Trene yetişmek için tek çare olarak motorlu çek çekin birisine hiç tereddütsüz hemen bindik. Çek çekin cadde köşelerini hızlı dönme hareketine üç kez şahit olduk ve nasıl oldu da devrilmedik hala inanamıyorum. Bu arada, sürücünün cesaretine de hayran kaldım. Trafik ışıklarını pek takmadığı için doğrudan arabaların arasına da dalıveriyordu. Heyecanımızın arttığı bir anda kendimizi tren istasyonunda buluverdik. Sonuçta, bizi trene yetiştirmişti.
Bu iki tip çek çek sürücüleri, gecenin geç ve sabahın en erken saatlerinde metro çıkışlarında, otobüs duraklarının arkasında, tren istasyonu yakınlarında beklerler. Bu motorlu çek çeklerin bir işlevi de öğrenci servisi olmaları. Akşamları küçük öğrencileri okullarından alıp evlerine bırakarak bir hizmette bulunuyorlar. Onlar, tek tek yolcu taşısalar da, kentte yolda kaldığınız, trafikte sıkıştığınız bir anda yardımınıza yetişen, kent taşımacılığının maskotu ve vazgeçilmez araçlarıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder